Liefde in tijden van Cholera, de monumentale roman van Nobelprijswinnaar Gabriel Garcia Márquez, vertelt het verhaal van een man die eenenvijftig jaar, negen maanden en vier dagen wacht om bij de vrouw te zijn van wie hij houdt. Over doorzettingsvermogen gesproken… De parallel is misschien een beetje ver gezocht, maar laten we hopen dat wij ons weer sneller kunnen verzoenen met het vrije leven waarvan we houden en onze dierbaren weer fysiek in onze armen kunnen sluiten. Ons doorzettingsvermogen lijkt binnen een jaar de grens al bereikt te hebben (en bij een aantal is deze reeds ruim overschreden).
De associatie is misschien een beetje geforceerd en getuigt wellicht van enige literaire pedanterie, maar de titel van deze magistrale roman resoneert toch een beetje de tijd waarin we nu leven, meer in het bijzonder de aanloop naar 17 maart: Verkiezingen in tijden van Corona.
Er is toch enige discussie gekomen over de vraag of we de verkiezingen onder deze omstandigheden wel moeten laten doorgaan. Kan het wel veilig? Gaan er niet te veel (oudere) mensen uit besmettingsangst thuis blijven, waardoor het populisme in de kaart gespeeld wordt? Worden het niet te veel ‘one issue’ verkiezingen met veel te veel focus op de korte termijn? Moeten we de verkiezingen niet uitstellen tot betere tijden?
Oud CPN-kamerlid Marcus Bakker heeft ooit eens gezegd (ik citeer uit het hoofd, dus parafraseer waarschijnlijk): “Het democratisch gehalte van een samenleving wordt afgemeten aan de mate waarin de macht aanvechtbaar is, op alle niveaus en altijd.” Dat heb ik altijd een mooie uitspraak gevonden en zeer toepasbaar op de huidige tijd en de voorliggende vraag.
Oud D’66-leider Hans van Mierlo heeft ooit eens gezegd (dit is wel een letterlijk citaat): “Revolutie moet je maken voordat die uitbreekt.” Daarmee bedoelde hij nadrukkelijk: ‘revolutie binnen de democratische kaders en gebruik makend daarvan’. Ook die uitspraak is misschien wel actueler dan ooit.
Mede geïnspireerd door deze uitspraken is mijn antwoord op de vraag dan ook met volle overtuiging: nee, we moeten de verkiezingen niet uitstellen. Sterker nog: juist nu, in tijden van crisis, waarin existentiële vragen scherp naar voren komen, is het zaak om onze democratie haar werk te laten doen en haar kracht te laten tonen. Natuurlijk moet dit op een veilige en verantwoorde wijze, maar dat kan: meerdere stemdagen, stemmen per post door ouderen etc.
Maar laat de verkiezingen doorgaan. Van uitstel kan zo maar eens afstel komen, zo leert de geschiedenis ons. Een lockdown van onze democratie zou het meest zwarte scenario tot nu toe zijn. Laat de kiezer spreken op 17 maart en we komen samen uit deze zware periode. Op onze homepage kan je via de poll-vraag laten weten of je het met me eens bent. Ook hiervoor geldt: laat je stem horen!
