Het zijn de sleutelwoorden van deze turbulente tijd. Perspectief en transparantie.

We snakken naar een perspectief, zo klinkt het steeds vaker en luider. Het kabinet moet ons nú echt een perspectief bieden (en dan vooral: terrassen, winkels en cafés open, consumeren en feesten). Zonder perspectief kunnen we niet verder. We zijn immers altijd onderweg naar morgen, zeker wanneer het vandaag een rotdag is. Logisch en begrijpelijk dat we verlangen naar betere tijden en dat we snel in dat mooie licht willen zijn, dat nu nog metaforisch schijnt aan het einde van de denkbeeldige tunnel.

Maar toch lijkt de roep om perspectief soms een beetje op het gejengel van een verwend kind, dat zijn zin niet krijgt en zijn ouders om het onmogelijke vraagt of om een onverantwoorde belofte.

Het bieden van een realistisch perspectief bestaat altijd uit een combinatie van de ‘objectieve feiten’ en de afweging van risico’s (risico = kans x effect). De kaders worden bepaald door geduld en vertrouwen. Maar laat ik er geen abstract college van maken. We moeten gewoon nog even volhouden en het wordt echt beter. Dat is het perspectief.

En we willen transparantie, volledige transparantie, zeker van politiek Den Haag. Het is tijd voor een nieuwe bestuurscultuur. Nieuwkomers Eerdmans en Van der Plas (beiden ook zeer voor perspectief) trokken al meteen de werkwijze van (niet nieuwkomer) Tjeenk Willink in twijfel: niks vertrouwelijke onderwerpen, transparantie!

Ook hiervoor geldt wat mij betreft: ik ben voor een nieuwe bestuurscultuur, voor transparantie, maar niet doorschieten, doel en middel blijven onderscheiden. Wat vind jij? Beantwoord de poll-vraag op onze homepage.

In de Volkskrant van 10 april jongstleden wordt verslag gedaan van een recent onderzoek dat wederom aantoont dat kinderen van laag opgeleide ouders door scholen systematisch (en dan met name op het platteland) worden ‘onder-geadviseerd’ (schooladvies ten opzichte van centrale toets) en dat dit vaak bepalend is voor hun verdere loopbaan en leven.

Dit is een onderwerp waarbij de correlatie tussen (te weinig) transparantie en (te weinig) perspectief pijnlijk op tafel komt: door niet-transparante (soms goed bedoelde, maar ook door vooroordelen gevoede) schooladviezen wordt aan te veel kinderen te weinig perspectief geboden. Concreet: een kind dat volgens de centrale toets naar het havo kan, wordt toch geadviseerd om naar het vmbo te gaan en gaat ook naar het vmbo (waarmee ik absoluut niet het vmbo wil diskwalificeren).

Wanneer het over onderwijs gaat ben ik voor volledige transparantie, transparantie die ten dienste staat van het perspectief dat kinderen geboden moet worden. Dat is de taak van het onderwijs.

Zeker in deze tijd van Corona, waarbij de reeds bestaande kansenongelijkheid alleen nog maar groter geworden is (mede door het noodgedwongen online onderwijs), is het van belang dat kinderen alle kansen krijgen, die ze met hun talent kunnen benutten.

Dat wil ik de volgende minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap in alle transparantie vast meegeven als perspectief.